Je kind kan lang geconcentreerd bouwen aan een Lego-creatie, maar zodra de concentratie wegvalt, lijkt de energie onbegrensd. Het wiebelt, friemelt en staat constant op. Als ouder of leerkracht vraag je je af: wat is er aan de hand?
Het antwoord is simpel: kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong hebben vaak een intense behoefte aan regulatie. Ze kunnen zich enorm concentreren, maar daarna is er vaak een compenserende behoefte aan beweging om de balans te herstellen. Andere kinderen laten juist een bijna continue nood aan beweging zien, ongeacht of ze zich net flink geconcentreerd hebben.
“Bewegen helpt altijd!”
Maxime HiddingKinderfysiotherapeut en sensorische integratie specialist
Begrijpen en kanaliseren van energie
“Zit stil!” is vaak niet de oplossing. Sterker nog, het kan averechts werken en frustratie veroorzaken bij het kind. De sleutel ligt in het begrijpen en kanaliseren van deze energie. Lichamelijke onrust is meestal geen probleem dat opgelost moet worden, maar een signaal dat er behoefte is aan beweging of sensorische input.
Maxime benadrukt dat beweging niet alleen helpt bij het reguleren van energie, maar ook bij het verbeteren van concentratie en het ondersteunen van motorische ontwikkeling. Het gaat erom een balans te vinden tussen cognitieve uitdagingen en fysieke activiteit, zeker bij de jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong.
Beweging integreren in dagelijkse activiteiten
Een effectieve manier om lichamelijke onrust te kanaliseren, is door beweging te integreren in leren of dagelijkse activiteiten. Dit kan op verschillende manieren:
- Bewegingspauzes: Plan korte bewegingsmomenten tussen taken door om spanning los te laten.
- Fysieke leeractiviteiten: Leer concepten via beweging, zoals springen tijdens het tellen of rennen naar cijfers op de vloer.
- Creatieve spelletjes: Voeg bewegingselementen toe aan tafelspellen zoals Mens-erger-je-niet door met een grote dobbelsteen te spelen in plaats van een kleine
Sensorische input en omgevingsaanpassingen
Voor kinderen die moeite hebben met stilzitten kan sensorische input een groot verschil maken. Het aanbieden van friemelspulletjes zoals stressballen of het creëren van een bewegingshoek in huis of de klas kan helpen om hun energie te reguleren. Ook het aanpassen van de omgeving kan effectief zijn: zorg ervoor dat kinderen hun voeten plat op de grond kunnen zetten tijdens het zitten voor meer stabiliteit, of bied alternatieve zitopties aan zoals wiebelkussens of sta-tafels.
Maxime geeft daarnaast praktische tips voor dagelijkse routines die beweging stimuleren zonder dat het ingewikkeld hoeft te zijn. Laat kinderen bijvoorbeeld staand hun schoenen aantrekken in plaats van zittend. Dit klinkt simpel, maar vraagt al veel balans en coördinatie.
Kalmeringstechnieken en actieve overgangen
Naast beweging kunnen kalmeringstechnieken helpen bij lichamelijke onrust. Leer kinderen diepe ademhalingsoefeningen of eenvoudige yoga-houdingen op een speelse manier. Dit helpt hen om tot rust te komen na intensieve concentratie of fysieke activiteit.
Ook actieve overgangen tussen taken kunnen bijdragen aan meer rust en focus. Een liedje met klapbewegingen kan bijvoorbeeld een overgang op een leuke manier invullen, terwijl neurologische oefeningen zoals alternerend tikken (waarbij kinderen kruisen door met hun rechterhand hun linkerknie aan te raken) zowel motorische als cognitieve vaardigheden stimuleren.
Creatieve motorische oefeningen
Voor kinderen met motorische onrust zijn er specifieke oefeningen die zowel leuk als effectief zijn:
- Kikkersprongen: Laat kinderen diep springen alsof ze een kikker zijn.
- Open-dicht springen: Kinderen springen afwisselend met hun benen wijd (open) en gesloten (dicht).
- Alternerend tikken: Laat kinderen kruisen door met hun rechterhand hun linkerknie aan te raken en vice versa.
Deze oefeningen helpen niet alleen bij het reguleren van energie, maar versterken ook neurologische verbindingen en motorische vaardigheden.
Door beweging en sensorische input bewust te integreren in leren en spelen, kun je als ouder, begeleider of leerkracht tegemoet komen aan de bewegingsbehoeften van kinderen. Begrijp dat lichamelijke onrust geen probleem is, maar een natuurlijke behoefte die creatief ingevuld kan worden. Zo creëer je een omgeving waarin een kind zich optimaal kan ontwikkelen – fysiek én mentaal!
